Czym jest przełącznik obrotowy i jakie ma zastosowania?

Przełącznik obrotowy odgrywa ważną rolę w różnorodnych systemach, umożliwiając zmianę konfiguracji połączeń elektrycznych. To urządzenie, które znajduje zastosowanie w wielu obszarach, gdzie wymagana jest możliwość kontrolowania obwodów elektrycznych.

Czym jest przełącznik obrotowy? 

Przełączniki obrotowe pełnią kluczową rolę w przekazywaniu sygnałów elektrycznych między różnorodnymi układami, co umożliwia zmianę konfiguracji ich połączeń. Są one nieodzownym elementem w sterowaniu różnego rodzaju sprzętem elektrycznym i elektronicznym, gdzie pełnią funkcję zarówno włącznika, jak i wyłącznika. Zrozumienie mechanizmu działania przełącznika, znaczenia jego poszczególnych ustawień oraz rodzajów dostępnych na rynku jest istotne dla efektywnego wykorzystania tych komponentów.

Przełączniki obrotowe pozwalają na łatwą zmianę stanu połączeń w urządzeniach i obwodach elektrycznych, co jest realizowane poprzez obrót elementu. Dzięki temu użytkownicy mogą interaktywnie zarządzać działaniem sprzętu. Są one integralną częścią systemów sterowania, umożliwiając zarówno zamykanie, jak i otwieranie obwodów elektrycznych. Proste modele przełączników zazwyczaj oferują dwie opcje – włączenie lub wyłączenie. Natomiast w bardziej skomplikowanych systemach stosuje się modele umożliwiające wybór spośród wielu różnych ustawień, co zwiększa ich funkcjonalność i adaptacyjność do złożonych zastosowań.

Rodzaje elektrycznych przełączników obrotowych

Rodzaje przełączników obrotowych:

• przełączniki z jednym położeniem, które umożliwiają wybór między włączeniem a wyłączeniem,
• przełączniki z wieloma położeniami, które pozwalają na wybór spośród wielu różnych stanów,
• przełączniki z wałkiem, które posiadają obracany element cylindryczny, często wykorzystywane w sprzęcie audio do selekcji wejść lub trybów,
• przełączniki z kodowaniem, działające na zasadzie kodów BCD, zastosowane głównie w systemach komunikacyjnych.

Zasada działania przełącznika obrotowego

Głównym zadaniem przełączników obrotowych jest umożliwienie zmiany stanu układu poprzez obrót wałka, który jest ich centralną częścią. Wałek ten wyposażony jest w szprychę, która podczas obrotu przemieszcza się i nawiązuje kontakt z odpowiednim zaciskiem elektrycznym. Dzięki temu możliwe jest aktywowanie różnych obwodów.

Konstrukcja wałka zapobiega zatrzymywaniu się w niepożądanych pozycjach, co jest kluczowe dla precyzyjnego działania urządzenia. Liczba dostępnych pozycji, które przełącznik może obsłużyć, jest związana z ilością zacisków i może być różna w zależności od modelu. Proste modele mają zwykle dwie pozycje, ale na rynku dostępne są również przełączniki z większą liczbą opcji, co pozwala na bardziej złożone zastosowania.

Przełączniki wielopołożeniowe to te, które umożliwiają wybór więcej niż jednej pozycji. Są one szczególnie przydatne w aplikacjach wymagających różnorodności wyboru, co pozwala na bardziej zaawansowane zarządzanie funkcjami urządzenia.

Zastosowania przełącznika obrotowego

Zastosowanie przełączników obrotowych obejmuje:

• sprzęt audio–wideo, na przykład odtwarzacze CD, wzmacniacze, miksery, gdzie umożliwiają one wybieranie trybów pracy i efektów,
• elektronikę codziennego użytku, jak pralki czy odkurzacze, które posiadają różnorodne funkcje i ustawienia,
• urządzenia telekomunikacyjne, które służą do zmiany kanałów lub ustawień sieci,
• przyrządy pomiarowe, gdzie przełączniki obrotowe pozwalają na wybór jednostek pomiarowych.

Prawidłowy montaż przełącznika obrotowego

Montaż przełącznika obrotowego rozpoczyna się od identyfikacji punktu wyjściowego dla zacisków wejściowych. W sytuacji, gdy zaciski nie posiadają wyraźnych oznaczeń, konieczne jest ustawienie przełącznika w pierwszej pozycji i użycie omomierza do sprawdzenia, gdzie prąd znajduje swoje przejście. Następnie przygotowuje się przewody, co wiąże się z usunięciem izolacji z końcówek, aby umożliwić ich późniejsze lutowanie lub zastosowanie odpowiednich złączy.

Po przygotowaniu przewodów przystępuje się do ich podłączenia do zacisków wejściowych przełącznika. W zależności od metody może to być lutowanie lub po prostu wpięcie złącza. W przypadku przełączników z większą liczbą zacisków proces ten powtarza się dla każdego z nich.

Ostatnim etapem jest połączenie przewodów wyjściowych z odpowiednimi zaciskami. Zgodnie z ustalonym porządkiem, pierwszy obwód lub urządzenie podłącza się do zacisku numer jeden, a kolejne – do następnych zacisków, postępując zgodnie z ruchem wskazówek zegara.